Sed Rivendar, postquam videt montibus atque copiis hostium sese clausum, in urbe res advorsas neque fugae neque praesidi ullam spem, optimum factu ratus in tali re fortunam belli temptare (1). Aliquos passos prodivit et cogitans stetiti, caelum noctu stellatum spectans. Cur in illa pugna totus orbis terrarum ei obsisteret a se qaerebat. Cur plebs oppressa inter ea mendacia veritatem clare non discerneret. Quomodo se gessurum esse non sciebat. Retrorsum vertit et sua castra, suos in preparationibus nitantes speculatus est; alii sua scuta et suos gladios gladios purgabant, alii soli aut in coetu recondantes ambulabant suos liberos cum pace imperante ei ingenui ludebant, alii poesin mulieri suae vel matri scribebant. Hi omnes sui soci erant. Numquam eos deserturum, nec sine imperatore relicturum, sed se ad mortem et fines mundi eos comitaturum esse. Hoc cogitato in proximam silvam intravit et ad arborem adrepsit. Deinde caelum ac stellas totam noctem suspiciens stetit. Quod fabulae versibus dicunt2 auditu, illa nocte lunae Diana ac sagittariorum dea eius caput cum suo lunae signo exornavit et in illo arbore adhuc videri potest. Proximo die oriente sole ex silva exivit et suas copias contrxit. Acies in vallis cacumine instructa, cum equo suo pro suos locum mutavit. “Milites!” Inquit “Homines, socii… Iam Ventum tempus est proelio. Pugnandum est! Hodie sanguen, mortos, gladios contra scuta quatientes videbitis. Etiam vestros socios cum ei de vita rapturi essent. Sed hodie quoque dies est quo capere gloriam poteritis!”. Deinde stetit et eos inspexit.”Heri cur vos hic essetis non sciebam.Hodie responsum cognosco. Illosne videtis? Servi sunt,iam non hominum natura eis non est.Hic estis ut libertatem vestrorumleberorum,vestrarum mulierum ac vestram defendatis.Quiavos estis sola spesmundi liberandi.Pugnate, milites,ut leones,uti ferae solent liberae atque superbae! Tempus est vester!” Ex hac historiamulta trahi possunt.Sed aliissola sola salia ac soli cachinni, sed aliis est magnum praeceptum.Et est doctorum,saviorumsed etiam animi magnorum quid sit intelligere. Unumne est?
Note:
1- Tutto questo paragrafo è preso paro paro dal “Bellum Catilinae” di Sallustio. Vediamolo come un omaggio al grande storiografo dalla grande emotività.
2- Si noti l’uso dell’indicativo. Che le leggende siano poi tanto da sprezzare? Vediamolo anche qui come un omaggio al patrimonio di storie tradizionali che scaldano gli animi a grandi e piccini in ogni tempo e stagione.
Enrico Jan Budzejko (3E)
PS: tutte le inversioni del classico ordine sintattico sono volute dall’autore per motivi fonici e stilistici. O perlomeno si spera.